Με τον όρο υπνική παράλυση αναφερόμαστε στην κατάσταση που αντιμετωπίζει ένα άτομο κατά την οποία νιώθει σαν να είναι ξύπνιος στο κρεβάτι παρόλο που βρίσκεται σε διαδικασία ύπνου. Αυτό το αίσθημα είναι πολύ επώδυνο καθώς την ώρα εκείνη νιώθει μεγάλο φόβο διότι υπάρχει η αίσθηση της αδυναμίας κάθε κίνησης με το σώμα του αλλά και η αδυναμία στο να καλέσει για βοήθεια.
Εκτός όμως από αυτό το αίσθημα πολλοί βλέπουν ταυτόχρονα και πράγματα που δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Βλέπουν διάφορες τρομακτικές μορφές να κάθονται από πάνω τους ή να βρίσκονται στον ίδιο χώρο με αυτούς ή έξω από την πόρτα του δωματίου ή στο παράθυρο και να προσπαθούν να παραβιάσουν τον χώρο τους. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή και με τον όρο “Μόρα”.
Σύμφωνα με τους ειδικούς υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι πρόκειται για μια διαταραχή ύπνου. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και ορισμένοι που συνδέουν την κατάσταση αυτή με ψυχολογικά προβλήματα.
Η υπνική παράλυση μπορεί να συμβεί την ώρα που ένα άτομο κοιμάται βαθιά δηλαδή βρίσκεται και κατάσταση REM αλλά και κατά το ξεκίνημα του ύπνο ή λίγο πριν το τελείωμα του. Σύμφωνα με έρευνες το 40% των ανθρώπων είναι πιθανό να βιώσει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του αυτή την κατάσταση.
Ωστόσο, οι επιστήμονες έχουν καταλήξει με μια σειρά από παράγοντες που μπορεί να επηρεάζουν την εμφάνιση αυτού το φαινομένου. Η έλλειψη ύπνου, το λανθασμένο πρόγραμμα ύπνου αλλά και η στάση του σώματος κατά τον ύπνο είναι κάποιοι από τους παράγοντες. Όταν κάποιος κοιμάται ανάσκελα έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να παρουσιάσει υπνική παράλυση. Επίσης, διάφορα ψυχολογικά προβλήματα, η χρήση ορισμένων φαρμακευτικών προϊόντων αλλά και το αυξημένο στρες είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες. Επίσης, έχει παρατηρηθεί ότι μπορεί να υπάρχουν και κληρονομικά χαρακτηριστικά που να συνδέονται με την υπνική παράλυση.